هفته وحدت به فاصله میان ۱۲ تا ۱۷ ربیع‌الاول اطلاق می‌شود؛ روزهایی که به مناسبت ولادت پیامبر اکرم حضرت محمد مصطفی(ص) در تقویم اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارند. اهل سنت دوازدهم ربیع‌الاول و شیعیان هفدهم ربیع‌الاول را روز میلاد پیامبر می‌دانند. این اختلاف تاریخی، به جای آنکه زمینه‌ساز تفرقه باشد، در سال ۱۳۶۰ هجری شمسی با ابتکار آیت‌الله حسینعلی منتظری و تأیید امام خمینی(ره) به فرصتی برای همدلی تبدیل شد و بازه میان این دو تاریخ به عنوان هفته وحدت نامگذاری گردید.

 

امام خمینی(ره) بارها بر ضرورت پرهیز از تفرقه میان مسلمانان تأکید کردند. ایشان در سخنان خود تصریح نمودند که دشمنان اسلام همواره در تلاش‌اند تا با بزرگ‌نمایی اختلافات، امت اسلامی را از درون تضعیف کنند. بنابراین، هفته وحدت نمادی از این اندیشه است که مسلمانان با وجود تفاوت‌های مذهبی، باید در برابر دشمنان مشترک متحد باشند و بر اصول مشترک تکیه کنند.

 

 قرآن کریم در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعًا وَلا تَفَرَّقُوا»؛ و همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید. این آیه به روشنی بر ضرورت اتحاد تأکید دارد و مبنای قرآنی برای هفته وحدت به شمار می‌رود.

وحدت در تاریخ اسلام همواره عامل قدرت و پیشرفت مسلمانان بوده و هر جا تفرقه و نزاع بر جامعه اسلامی سایه افکنده، نتیجه‌ای جز ضعف و عقب‌ماندگی در پی نداشته است. هفته وحدت یادآور این حقیقت تاریخی است که تنها با همبستگی، برادری و همدلی می‌توان از چالش‌ها عبور کرد. 

 

هفته وحدت صرفاً یک نامگذاری تقویمی نیست؛ بلکه حرکتی فرهنگی و اجتماعی است با اهدافی چون:

تقویت اخوت اسلامی میان شیعه و سنی؛

کاهش تنش‌های مذهبی و جلوگیری از سوءاستفاده دشمنان؛

بازگرداندن توجه مسلمانان به پیام‌های مشترک پیامبر اسلام(ص)؛

 ایجاد روحیه همکاری، هم‌افزایی و مشارکت میان امت اسلامی؛

تأکید بر نقش اسلام به عنوان دین رحمت، عدالت و صلح برای همه انسان‌ها.

 

امروز هفته وحدت تنها یک مناسبت ملی در ایران نیست، بلکه در جهان اسلام نیز به عنوان فرصتی برای گفت‌وگو و نزدیکی مذاهب اسلامی شناخته می‌شود. اندیشمندان و علمای مسلمان در این ایام، بر ضرورت همبستگی در برابر چالش‌های بزرگ جهان اسلام مانند اسلام‌هراسی، افراط‌گرایی و فشارهای سیاسی و اقتصادی تأکید می‌کنند.

 

 هفته وحدت نمادی است از قدرت امت اسلامی در تبدیل اختلاف‌ها به همدلی. این هفته یادآور این پیام بزرگ پیامبر اکرم(ص) است که: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ»؛ مؤمنان با یکدیگر برادرند (سوره حجرات، آیه ۱۰). امروز بیش از هر زمان دیگری، مسلمانان نیازمند درک عمیق از فلسفه این هفته و تلاش عملی برای تحقق وحدت هستند تا امت اسلامی بتواند در مسیر پیشرفت، عدالت و صلح جهانی گام بردارد.