مکتب فکری شهید سلیمانی ترکیبی منسجم از ایمان دینی، عقلانیت راهبردی و مردم‌باوری بود.

1.مهم‌ترین مؤلفه‌های این مکتب عبارت‌اند از: 

ولایت‌مداری و تکلیف‌گرایی: شهید سلیمانی همواره خود را سرباز ولایت می‌دانست و تصمیمات راهبردی خویش را در چارچوب تکلیف الهی و تبعیت از رهبری تعریف می‌کرد.

مقاومت فعال و بازدارنده:در اندیشه او، مقاومت صرفاً واکنشی نبود، بلکه کنشی فعال برای پیشگیری از سلطه دشمن و ایجاد بازدارندگی پایدار به شمار می‌رفت.

امت‌گرایی و فراملی‌نگری: شهید سلیمانی مرزهای جغرافیایی را مانعی برای دفاع از مظلومان نمی‌دانست و امنیت ایران را در پیوند با امنیت جهان اسلام تعریف می‌کرد.

اخلاق‌محوری در قدرت: تواضع، اخلاص، ساده‌زیستی و احترام به کرامت انسان‌ها از ارکان شخصیتی او بود که حتی دشمنانش نیز به آن اذعان کرده‌اند.

۲. سیره عملی و مدیریتی شهید سلیمانی سیره عملی شهید سلیمانی نمونه‌ای کم‌نظیر از پیوند اخلاق، شجاعت و تدبیر بود:

حضور میدانی در خط مقدم: او فرمانده‌ای پشت‌میزنشین نبود و همواره در کنار رزمندگان حضور داشت.

اعتماد به نیروهای بومی منطقه: با تقویت نیروهای مردمی در عراق، سوریه، لبنان و سایر کشورها، الگویی بومی و پایدار از امنیت ایجاد کرد.

ترکیب میدان و دیپلماسی: شهید سلیمانی علاوه بر توان نظامی، از قدرت مذاکره و اقناع سیاسی برای همگرایی نیروها بهره می‌برد.

مدیریت جهادی و منعطف: تصمیم‌گیری سریع، شناخت دقیق صحنه و انعطاف در تاکتیک‌ها از ویژگی‌های مدیریتی او بود.

۳. نقش شهید سلیمانی در مبارزه با تروریسم یکی از برجسته‌ترین نقش‌های شهید سلیمانی، مقابله عملی و مؤثر با تروریسم تکفیری، به‌ویژه گروه داعش بود. وی با طراحی راهبردهای مشترک میان نیروهای مقاومت، نقش تعیین‌کننده‌ای در جلوگیری از فروپاشی کشورهای منطقه و مهار موج خشونت ایفا کرد. شکست پروژه «خلافت داعش» را می‌توان نتیجه مستقیم هماهنگی میدانی و فکری جبهه مقاومت تحت هدایت وی دانست.

۴. مقابله با طرح‌های سلطه و استکبار جهانی شهید سلیمانی تروریسم را ابزاری در دست قدرت‌های سلطه‌گر برای تجزیه، ناامن‌سازی و غارت منابع منطقه می‌دانست. او با افزایش هزینه‌های مداخله‌گری برای آمریکا و متحدانش، توانست معادلات سلطه را به چالش بکشد و استقلال سیاسی کشورهای منطقه را تقویت کند.

۵. نقش شهید سلیمانی در تقویت جبهه مقاومت جبهه مقاومت، به‌عنوان یک شبکه هم‌افزا از ملت‌ها و نیروهای مستقل، با مجاهدت‌های شهید سلیمانی انسجام و عمق راهبردی بیشتری یافت. او با ایجاد پیوند میان گروه‌های مقاومت، انتقال تجربیات و تقویت روحیه ایستادگی، مقاومت را از یک واکنش محدود به یک گفتمان فراگیر منطقه‌ای تبدیل کرد. 

شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی و راهبردی جهان اسلام، نقشی تعیین‌کننده در تحولات منطقه غرب آسیا ایفا کرد. وی با تکیه بر مکتب فکری برخاسته از اسلام ناب محمدی(ص)، اندیشه مقاومت و ولایت‌مداری، توانست الگویی نوین از فرماندهی میدانی، دیپلماسی مقاومت و مبارزه مؤثر با تروریسم سازمان‌یافته ارائه دهد.